Vereisten eigen zaak
Goed nieuws: in principe mag iedereen in België starten met een eigen zaak. Alleen zijn er in de verschillende regio’s een aantal wettelijke voorwaarden of beperkingen om aan te voldoen voor u mag starten als zelfstandige. Meestal is dat om het succes van uw zaak zoveel mogelijk te garanderen, alsook om toekomstige klanten te beschermen.
U vindt het in drie delen:
- Wettelijke voorwaarden voor starters
- Vakkennis bij zelfstandig worden
- Ondernemerscapaciteiten bewijzen
Wettelijke voorwaarden voor starters
U wilt starten als zelfstandig ondernemer? Dat kan indien u aan de volgende juridische startvoorwaarden voldoet.
Volgens de startvoorwaarden moet u:
- Meerderjarig zijn (minimum achttien jaar), en wettelijk bekwaam.
- De Belgische nationaliteit bezitten of die van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte (EER).
- Uw ondernemerscapaciteiten kunnen bewijzen met een diploma bedrijfsbeheer of praktijkervaring (dat geldt niet voor de helper of meewerkende echtgenoot).
Opgelet: sinds 01/09/2018 is dat niet meer verplicht in Vlaanderen. Maar wel nog altijd in Brussel en Wallonië.
Ook moet u over uw burgerrechten beschikken. Dat betekent dat u nooit veroordeeld bent voor fraude of voor een faillissement door ernstige fout.
En voor een aantal beroepen, met u ook beschikken over de nodige verplichte vergunningen of bewijs van beroepskennis.
Vakkennis bij zelfstandig worden
Iedere ondernemer die een commerciële activiteit uitoefent, moet vakbekwaam zijn. De reden is simpel: dat vergroot de kans op succes en voorkomt problemen achteraf.
Sommige beroepen en branches vereisen echter specifieke beroepscompetenties. De belangrijkste sectoren zijn:
- Bouwsector
- Persoonlijke verzorging
- Bakker/banketbakker
- Restauranthouders, horeca en traiteur
- Fietsen en motorvoertuigen
Uw vakkennis bewijst u met:
- Een diploma (of getuigschrift, accreditatie, attest …)
- Praktijkervaring
Wilt u nagaan of u voldoet aan de nodige vakkennis?
Ondernemerscapaciteiten bewijzen
Start u een zaak in Brussel of Wallonië? Dan moet u eerst uw ondernemersbekwaamheid bewijzen. U moet kunnen aantonen dat u over een basiskennis bedrijfsbeheer beschikt. Dat u geknipt bent voor het ondernemerschap. Hoe doet u dat? Met de volgende zaken:
Diploma of akte
Een diploma uitgereikt door een erkende onderwijsinrichting. Of een gelijkwaardig getuigschrift uitgereikt door de centrale examencommissie van een van de gewesten.
Praktijkervaring
Uw ondernemingsvaardigheden kunt u ook aantonen met praktijkervaring. Bijvoorbeeld als:
- Zelfstandig ondernemer met een eigen handelsregisternummer/ondernemingsnummer
- Mandataris of werkend vennoot in een vennootschap
- Zelfstandig helper
- Meewerkende echtgenoot Loontrekkende in een onderneming met het gereglementeerd beroep als activiteit
Hoeveel ervaring u moet kunnen aantonen, hangt af van beroep tot beroep. Uw praktijkervaring moet dateren van maximum 15 jaar voor uw inschrijving. Voor sommige beroepen is dat maximum 10 jaar. Informeer u bij het dichtstbijzijnde ondernemingsloket van Securex voor meer informatie.
Wie kan de basiskennis bedrijfsbeheer bewijzen?
De manier waarop u uw ondernemersvaardigheden bewijst, hangt af van uw ondernemingsvorm.
Ik start een eenmanszaak
Volgende personen komen in aanmerking:
- Uzelf als hoofd van de onderneming
- Uw wettelijk samenwonende partner of echtgenoot
- Een zelfstandig helper die tot in de derde graad uw bloed- of aanverwant is
Ik start een vennootschap
- Bij personenvennootschappen (bvba, vof …) moet enkel de zaakvoerder zijn ondernemerscapaciteiten aantonen
- Richt u een kapitaalvennootschap (nv, cvoa …) op? Dan is er bewijs nodig van de afgevaardigde bestuurder of de leidinggevende die instaat voor het dagelijks bestuur
Vrijstellingen
In sommige situaties bent u vrijgesteld van de verplichting om uw ondernemerscapaciteiten te bewijzen. Zo geniet u van een (tijdelijke) vrijstelling als u:
- Een bestaande zaak overneemt. U heeft dan recht op een vrijstelling van 1 jaar.
- De onderneming verder zet van uw echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner.
- De onderneming verder zet van uw overleden ouders. U heeft dan recht op een vrijstelling van 3 jaar.
- Start met een intellectueel beroep of een zelfstandig beroep dat al door een andere wet gereglementeerd is (bijvoorbeeld vastgoedmakelaar, verzekeringsmakelaar, landmeter …).
- Een activiteit uitoefent als thuisverkoper. Onder bepaalde voorwaarden geniet u ook van een vrijstelling.
Heeft u nog vragen?
Start als zelfstandige en realiseer uw droom
Afhankelijk van welke zelfstandige activiteit u wilt beoefenen, kunt u iets vlotter of minder vlot starten, maar in principe mag iedereen in België starten met een eigen zaak.
Indien er vakkennis of ondernemersbekwaamheid is gevraagd, is dat vooral om het succes van uw zaak zoveel mogelijk te garanderen, alsook om toekomstige klanten te beschermen. Een boekhouder in de arm nemen is bijvoorbeeld ook een actie die de kans op een succesvolle zaak verhoogt.
