Vereisten eigen zaak
Goed nieuws: in principe mag iedereen in België starten met een eigen zaak. Alleen zijn er in de verschillende regio’s een aantal wettelijke voorwaarden of beperkingen om aan te voldoen voor je mag starten als zelfstandige. Meestal is dat om het succes van je zaak zoveel mogelijk te garanderen, alsook om toekomstige klanten te beschermen.
Wettelijke voorwaarden voor starters
Je wil starten als zelfstandig ondernemer? Dat kan indien je aan de volgende juridische startvoorwaarden voldoet.
Volgens de startvoorwaarden moet je:
- Meerderjarig zijn (minimum achttien jaar), en wettelijk bekwaam.
- De Belgische nationaliteit bezitten of onderdaan zijn van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte (EER).
Als niet-Europeaan heb je in principe een beroepskaart nodig om in België je zelfstandige activiteit uit te oefenen. Je kan dit makkelijk aanvragen via onze experten bij het Securex Ondernemingsloket. - Ook moet je over je burgerrechten beschikken. Dat betekent dat je nooit veroordeeld bent voor fraude of voor een faillissement door ernstige fout.
- En voor een aantal beroepen, moet je beschikken over de nodige verplichte vergunningen of bewijs van beroepskennis.
Goed om te weten: vroeger moest je basiskennis van bedrijfsbeheer aantonen om een zelfstandige activiteit uit te oefenen in België. De drie Gewesten hebben deze verplichting echter één voor één afgeschaft:
- Vlaanderen: de verplichting bestaat niet meer sinds 1 september 2018.
- Brussel: Brussel heeft de verplichting tot het aantonen van basiskennis van bedrijfsbeheer afgeschaft op 15 januari 2024. Het blijft wel noodzakelijk om beroepsbekwaamheid aan te tonen.
- Wallonië: Wallonië heeft de verplichting tot het aantonen van basiskennis van bedrijfsbeheer afgeschaft in juli 2025. De maatregel treedt in werking op 1 oktober 2025. Ook hier blijft het noodzakelijk om beroepsbekwaamheid aan te tonen.
Vakkennis bij zelfstandig worden
Iedere ondernemer die een commerciële activiteit uitoefent, moet vakbekwaam zijn. De reden is simpel: dat vergroot de kans op succes en voorkomt problemen achteraf.
Sommige beroepen en branches vereisen echter specifieke beroepscompetenties. In Vlaanderen is het bewijzen van deze specifieke beroepscompetenties al een tijdje afgeschaft. De belangrijkste sectoren waarvoor dit in Brussel en Wallonië nog steeds geldt, zijn:
- Bouwsector
- Persoonlijke verzorging
- Bakker/banketbakker
- Restauranthouders, horeca en traiteur
- Fietsen en motorvoertuigen
Je vakkennis bewijs je met:
- Een diploma
- Praktijkervaring
Wil je nagaan of je voldoet aan de nodige vakkennis?
Ondernemerscapaciteiten bewijzen
Sinds 1 oktober 2025 is ook in Wallonië de verplichting om de basiskennis bedrijfsbeheer aan te tonen afgeschaft, in navolging van de eerdere afschaffing in Vlaanderen en Brussel. Dat betekent echter niet dat kennis van bedrijfsbeheer overbodig is. De afschaffing basiskennis bedrijfsbeheer in Wallonië heeft als doel om onnodige drempels weg te nemen, ondernemerschap te stimuleren en de regelgeving in Wallonië in lijn te brengen met die van Brussel en Vlaanderen.
Zelfs zonder wettelijke verplichting blijven deze vaardigheden essentieel. Het is dan ook sterk aan te raden dat jij je informeert en bijschoolt, om zo de risico’s van slecht beheer te beperken. Organisaties zoals Securex bieden advies, gerichte opleidingen en begeleiding om jouw slaagkansen als ondernemer te vergroten.
