Login
Service Contact Lex4You
Login
Ondernemers

Starten als zelfstandig psycholoog

Ben je master of doctor in de psychologie en wil je starten als zelfstandig klinisch psycholoog? Of je nu schoolverlater bent of een nieuwe professionele uitdaging zoekt, je moet aan heel wat verplichtingen en formaliteiten denken. De volgende Tips & Tricks helpen je op de juiste weg!

Laatst bijgewerkt op 1 maart 2023 door Frederik Dhont

Visum en erkenning als psycholoog

Zodra je je diploma als klinisch psycholoog hebt behaald, levert de FOD Volksgezondheid een visum af. Dit is een toelating om een gereglementeerd gezondheidsberoep uit te oefenen. Vervolgens leveren de Gemeenschappen jouw erkenning af. Het visum en de erkenning zijn wettelijk verplicht om de klinische psychologie te mogen uitoefenen.

Inschrijving bij Psychologencommissie

De titel van psycholoog is wettelijk beschermd. Dat betekent dat je deze beroepstitel enkel mag dragen als je erkend psycholoog bent, zo niet riskeer je een geldboete. Iedere psycholoog moet daarom een erkenning aanvragen bij de Psychologencommissie, of je nu zelfstandig, werknemer, werkzoekende of vrijwilliger bent.

Met jouw erkenning op zak toon je aan de buitenwereld dat je vakbekwaam bent, je regelmatig bijschoolt en dat je deontologische gedragsregels naleeft, zoals bijvoorbeeld het beroepsgeheim. De erkenning geeft jou bovendien recht op btw-vrijstelling voor psychotherapeutische behandelingen.

Word lid van een beroepsvereniging

Naast je verplichte erkenning is het ook interessant om lid worden van een erkende beroepsvereniging voor psychologen. In België bestaan er drie :

  • Association des Psychologues Praticiens d’Orientation Psychanalytique (APPPSY)
  • Belgische Federatie van Psychologen (BFP / FBP)
  • Union Professionnelle des Psychologues Cliniciens Francophones & Germanophones (UPPCF)

Jouw beroepsvereniging zal onder meer jouw belangen verdedigen bij de overheid, jou informeren over evoluties in jouw beroep, vormingen organiseren en je advies op maat geven.

Open een zichtrekening

Als zelfstandige ben je verplicht om een afzonderlijke zichtrekening te hebben bij een financiële instelling gevestigd in België. Je mag die rekening enkel gebruiken voor jouw beroepsactiviteit en ze is daarom te onderscheiden van jouw privérekening. De wet verplicht jou bovendien om dit rekeningnummer te vermelden op al jouw handelsdocumenten, zoals bv. facturen en brieven.

Meld je aan bij een ondernemingsloket

Elke zelfstandige psycholoog, in hoofdberoep of bijberoep, moet vóór de start van zijn of haar activiteit ingeschreven worden in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Deze inschrijving kost € 101 en gebeurt door een erkend ondernemingsloket zoals het Securex Ondernemingsloket

Werk je onder de vorm van een eenmanszaak, dan zal het ondernemingsloket het ondernemingsnummer toekennen. Werk je via een vennootschap, dan moet je eerst nog een (notariële) oprichtingsakte laten opstellen, deze registreren bij het registratiekantoor, neerleggen bij de griffie van de ondernemingsrechtbank en laten publiceren in het Belgisch Staatsblad. In zulke gevallen kent de griffie het ondernemingsnummer toe en zorgt het ondernemingsloket voor de inschrijving in de KBO.

Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds

Als zelfstandig psycholoog, in hoofdberoep of bijberoep, heb je een eigen sociaal statuut als zelfstandige. Daardoor ben je verplicht om aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds zoals het Securex Sociaal Verzekeringsfonds, aan wie je per kwartaal sociale bijdragen betaalt. Anderzijds geeft dit statuut jou in hoofdberoep ook rechten zoals o.a. kinderbijslag, tussenkomst bij ziektekosten en arbeidsongeschiktheid, moederschapshulp, overbruggingsrecht en zelfstandigenpensioen. Let er goed op dat je jouw aansluiting regelt vóór de aanvang van jouw activiteit, anders riskeer je een boete!

Sluit je aan bij een ziekenfonds

Ben je pas afgestudeerd? Dan was je wellicht via jouw ouders ingeschreven bij een ziekenfonds. Nu je begint te werken als zelfstandige, ben je wettelijk verplicht om in eigen naam aan te sluiten bij een ziekenfonds. Via jouw ziekenfonds geniet je van terugbetalingen bij ziektekosten en uitkeringen in geval van arbeidsongeschiktheid.

Ben je daarentegen al in eigen naam aangesloten bij een ziekenfonds? Informeer dan jouw ziekenfonds dat je een zelfstandige activiteit begint.

Sluit bijkomende verzekeringen af

Een psycholoog is deontologisch verplicht om gedekt te zijn door een beroepsaansprakelijkheidsverzekering. Als zelfstandige zal je die zelf moeten afsluiten. Met zo’n verzekering is jouw aansprakelijkheid gedekt wanneer jouw cliënten schade lijden als gevolg van eventuele beroepsfouten.

Daarnaast kan je je statuut als zelfstandige optimaliseren via aanvullende verzekeringen zoals bijvoorbeeld een polis gewaarborgd inkomen of een hospitalisatieverzekering. Klik hier voor meer info over deze verzekeringen.

Frederik Dhont
Juridisch schrijver en spreker

Frederik is juridisch schrijver en spreker bij Securex sinds november 2019. Zijn missie? Glashelder uitleggen aan bedrijfsleiders wat de dagelijkse stroom van sociale wetten voor hen betekent. Daarvoor was hij drie jaar lang juridisch adviseur voor startende en gevestigde ondernemers.

Frederik haalde een master in de rechten aan de UGent, met een specialisatie in sociaal recht aan de Université Libre de Bruxelles. Hij voltooide ook een postgraduaat Digital Content & Journalism aan Arteveldehogeschool.

In zijn vrije tijd is hij poppianist en speelt hij keytar in de jaren ’80 tributeband Radio Spandex.