Veel arbeidsongevallen waarbij jongeren betrokken zijn, zijn te wijten aan hun gebrek aan ervaring, ongeschikte werkmethoden of onjuiste handelingen. Daarom besteedt de wetgever speciale aandacht aan deze groep, die een “bijzondere categorie van werknemers” vormt op het gebied van welzijn, gezondheid en veiligheid op het werk.
Jobstudenten vallen onder deze categorie en zijn onderworpen aan specifieke regels.
In dit artikel richten we ons uitsluitend op de regels voor jobstudenten. Je kan de regels voor andere categorieën jongeren in ons thema welzijn op het werk bekijken.
Risicoanalyse en preventiemaatregelen
Als je van plan bent om jobstudenten in te schakelen, moet je een risicoanalyse uitvoeren voor de jonge werknemers, en dit voordat zij beginnen. Deze analyse help je te bepalen of de jobstudent het voorgestelde werk kan uitvoeren.
Op basis van deze analyse neem je de specifieke preventiemaatregelen.
Je werkt samen met je interne dienst tijdens de risicoanalyse en de implementatie van de preventiemaatregelen.
Is het voorgestelde werk toegestaan ?
Een van de preventiemaatregelen is het verbod voor jongeren om werk uit te voeren dat als gevaarlijk wordt beschouwd. Dit verbod geldt voor alle categorieën jongeren. In het algemeen is het volgende werk verboden:
- werk dat de fysieke of psychologische capaciteiten van jongeren overschrijdt;
- werk dat jongeren blootstelt aan giftige en kankerverwekkende stoffen, die erfelijke genetische veranderingen veroorzaken, nadelige effecten op de vruchtbaarheid hebben, nadelige effecten voor de foetus tijdens de zwangerschap hebben, eigenschappen heeft die het endocriene systeem verstoren of andere chronische nadelige effecten op de mens hebben;
- werk dat blootstelling aan ioniserende straling met zich meebrengt;
- werk dat factoren van ongevallenrisico's omvat die jongeren vermoedelijk niet kunnen identificeren of voorkomen vanwege hun gebrek aan veiligheidsbesef of hun gebrek aan ervaring of opleiding;
- werk dat jongeren kan blootstellen aan kou, hitte, geluid en trillingen.
Bovendien bevat de welzijnscode een niet-uitputtende lijst van agentia, processen, werkzaamheden en plaatsen waarvoor het verboden is om jongeren in te schakelen.
Als het werk verboden is, zijn er dan uitzonderingen mogelijk ?
Uitzonderingen zijn mogelijk, maar de voorwaarden hangen af van de categorie waartoe de jongere behoort. Uitzonderingen zijn meestal meer ingrijpend voor een jongere die zijn toekomstige beroep in je bedrijf komt leren, zoals een leerling, dan voor een jobstudent die wat geld wil verdienen voor zijn vakantie.
Voor werkende studenten is het mogelijk om af te wijken van het verbod onder de volgende voorwaarden:
- de werkende student moet minstens 18 jaar oud zijn,
- de richting van zijn studies moet overeenkomen met de activiteiten waarvoor het verbod geldt,
- de werkgever zorgt ervoor dat de preventiemaatregelen die hij neemt effectief zijn en gecontroleerd worden door een lid van de hiërarchische lijn, of door hemzelf,
- de activiteiten vinden plaats in aanwezigheid van een ervaren werknemer,
- het advies van de bevoegde preventieadviseur en van het comité voor preventie en bescherming op het werk is voorafgaand gevraagd.
In de praktijk is het niet altijd eenvoudig om te bepalen of het voorgestelde werk is toegestaan voor een student of of de preventiemaatregelen voldoende zijn, aangezien de algemene bepalingen ruimte voor interpretatie kunnen laten.
De centrale preventiedienst voor de uitzendsector, Prevention & Interim, heeft een praktisch document opgesteld voor uitzendbureaus en gebruikers om de tewerkstelling van jobstudenten in goede veiligheidsomstandigheden en in overeenstemming met de wet te waarborgen. Het is beschikbaar op de website Ik ben Jobstudent. Je vindt er talrijke volledige voorbeelden - Gids Jobstudenten
De FOD Werkgelegenheid vermeldt ook op zijn website de bijzondere regels voor werkende studenten met betrekking tot de bestelling van motorvoertuigen die bestemd zijn voor het verplaatsen, heffen, stapelen, opslaan of ontladen van lasten, of voor het laden en lossen van vrachtwagens. Meer info
Gezondheidsbewaking
Jongeren zijn onderworpen aan de gezondheidsbewaking zoals voorzien voor andere werknemers. Deze moet dus worden georganiseerd als de risicoanalyse gezondheidsbewaking dit voorziet.
Maar de wetgeving voorziet ook in een specifieke gezondheidsbewaking als :
- de jobstudent nog geen 18 jaar oud is en voor de eerste keer werkt, ook al is de functie die hij bekleedt niet onderworpen aan de gezondheidsbewaking;
- de student jobstudent nachtarbeid verricht;
- de jobstudent werk verricht dat afwijkt van de activiteiten die normaal gesproken verboden zijn voor studenten jobstudenten.
Wat kan Securex voor je doen?
Heb je een algemene vraag over werken met studenten? Klik dan hier.
Overweeg je om een student jobstudent in te schakelen, maar vraag je zich af of de job is toegestaan of of de preventiemaatregelen voldoende zijn? Neem contact op met je arbeidsarts of uw bedrijfsbezoeker.