Hoe wordt het voordeel van alle aard dat voortvloeit uit het privégebruik van een bedrijfswagen berekend?
Om het voordeel van alle aard te bekomen dat voortvloeit uit het privégebruik van een bedrijfswagen, moeten we gebruik maken van een specifieke formule. Het gaat niet om dezelfde formule als diegene die op sociaal vlak gebruikt wordt om de solidariteitsbijdrage te berekenen, maar ze laat eveneens toe om het voordeel op een forfaitaire manier te waarderen.
De formule is van toepassing op alle voordelen toegekend sinds 1 januari 2012 (aanslagjaar 2013). Het aantal kilometers tussen de woon- en de werkplaats is niet meer van belang. We houden enkel rekening met:
- De cataloguswaarde van de wagen (en de werkelijk betaalde btw)
- De CO2-uitstoot van de wagen
Net zoals dit voorheen het geval was, is deze regeling zowel van toepassing op werknemers als op zelfstandige bedrijfsleiders.
De forfaitaire evaluatie van het voordeel beperkt zich tot wagens en gelijkgestelde voertuigen!
Het voordeel van een forfaitaire evaluatie van het voordeel van alle aard dat voortvloeit uit het ter beschikking stellen van een bedrijfswagen is geldt wettelijk enkel voor bepaalde categorieën van voertuigen [1]. Ter herinnering, het gaat om de volgende voertuigen:
- Wagen
- Minibus
- Gemengde wagen
- "Valse" bestelwagen [2]
Onder deze laatste categorie vallen de lichte vrachtwagens waarvan de technische kenmerken overeenstemmen met die van een bestelwagen in de zin van de reglementering inzake de inschrijving van de voertuigen, maar die door de fiscale wetgeving inzake de belasting op verkeersinstelling en verkeersbelasting in de categorie van wagens, gemengde wagens, minibussen worden geplaatst. Dit verschil in behandeling, de striktere interpretatie op fiscaal vlak, zorgt ervoor dat de fiscus de ”valse” lichte vrachtwagens (monovolumes, terrein- of luxe 4x4 wagens) kan behandelen als een wagen.
Hoe wordt het belastbaar voordeel voor de andere dan de door de wet beoogde bedrijfswagens bepaald?
Voor alle andere motorische voertuigen is de algemene regel van toepassing. Het bedrag van het belastbaar voordeel moet worden gewaardeerd in functie van de werkelijke waarde die het ter beschikking stellen van het voertuig heeft voor de begunstigde. En de praktische moeilijkheid is uiteraard net het bepalen van de werkelijke waarde van het voordeel voor de begunstigde
Berekeningsformule
De nieuwe berekeningsformule voor het voordeel van alle aard ziet er als volgt uit:
- Voor dieselwagens: cataloguswaarde × 6/7 × [ 5,5 + ( CO²-uitstoot wagen - 59 ) × 0,1 ] / 100
- Voor benzinewagens: cataloguswaarde × 6/7 × [ 5,5 + ( CO²-uitstoot wagen - 71 ) × 0,1 ] / 100
Definities
Om deze formules te kunnen toepassen, houden we rekening met de volgende parameters:
Cataloguswaarde
Onder cataloguswaarde moet men verstaan "de catalogusprijs van het voertuig in nieuwe staat bij verkoop aan een particulier, inclusief opties en werkelijk betaalde belasting over de toegevoegde waarde, zonder rekening te houden met enige korting, vermindering, rabat of restorno [3]". Een onderscheid wordt gemaakt naargelang de prijs van het voertuig gewaarborgd is of niet. Indien de prijs gewaarborgd is, telt de cataloguswaarde op het moment van de bestelling van het voertuig en in de andere gevallen geldt de cataloguswaarde die van toepassing is op het moment van de facturatie [4]. De catalogusprijs is de prijs die van toepassing is in België tenzij de betreffende wagen in België niet gecommercialiseerd wordt.
De wetgever opteert voor een eenduidige definitie van de waarde, ongeacht het soort van transactie (nieuwe wagen of occasie, leasing of renting, …).
Opgelet! De leeftijd van het voertuig beïnvloedt de berekening van het voordeel. Voor meer informatie, klik hier
Waar vind je deze catalogusprijs?
De wil om het begrip “cataloguswaarde” te objectiveren is op zich lovenswaardig. Toch zal de concrete toepassing ervan (nog) ingewikkelder worden voor de loonberekenaars. Waar moet men deze prijs immers gaan zoeken aangezien er geen exhaustieve officiële databank bestaat? Wat met de voertuigen die al enkele jaren oud zijn of in het buitenland aangekocht werden? In geval van twijfel is het aangeraden om een dealer van het betrokken automerk te raadplegen.
Wat verstaat men onder opties?
In de Commissie voor Financiën heeft de minister erop gewezen dat men onder opties dient te verstaan de "(…) bijkomende voorzieningen aan de wagen die door gelijk welke bestuurder kunnen worden gekozen uit een bepaald aanbod".
Volgens deze opvatting sluit de minister de verbouwingskosten van de wagen voor gehandicapten uit terwijl hij er wel de kosten van een LPG-installatie in opneemt. Dit wordt ook bevestigd in recente FAQ die de FOD Financiën hierover heeft gepubliceerd.
Wat betekent “werkelijk betaalde btw”?
De wetgever heeft het nodig geacht te verduidelijken dat men de werkelijk betaalde btw in acht zal moeten nemen bij de berekening van het voordeel van alle aard voortvloeiend uit de kosteloze terbeschikkingstelling van een bedrijfswagen. Deze verduidelijking heeft hevige discussies uitgelokt zowel binnen als buiten de parlementaire arena.
Toen hij hierover in de Commissie voor Financiën geïnterpelleerd werd, heeft de minister duidelijk gezegd dat het hier gaat om de btw vermeld op de aankoopfactuur van de wagen. Dit betekent dat wanneer er geen btw op de factuur wordt aangeduid (aankoop bij een particulier, aankoop met winstmarge) er geen btw moet in acht genomen worden voor de berekening van de cataloguswaarde.
Wat betreft de leasewagens kan de werkgever deze informatie verkrijgen bij de leasingmaatschappij.
Referentie CO2-uitstoot
Nieuwe berekeningsmethode vanaf 2024
De referentie-CO2-uitstoot die wordt gebruikt voor de berekening van het VAA wordt berekend op basis van de gemiddelde CO2-uitstoot.
Op dinsdag 30 januari 2024 heeft de regering een akkoord bereikt over een nieuwe methode voor berekening van de referentie-CO2-uitstoot.
Reden? De spectaculaire daling van de gemiddelde uitstoot van de nieuw ingeschreven wagens die een aanzienlijke stijging van het VAA voor bedrijfswagens tot gevolg had. Een stijging met 20% of zelfs meer werd voorspeld.
Deze daling van de gemiddelde uitstoot wordt verklaard door de toenemende populariteit van de elektrische wagens.
Met een aantal aanpassingen van de geldende regels wou de minister de stijging van het VAA verzachten.
Een representatievere berekeningsmethode
De referentie-uitstoot is de gemiddelde uitstoot van de nieuw ingeschreven wagens van het voorgaande jaar. Aangezien deze waarde de neiging heeft te dalen, stijgt het VAA voor bedrijfswagens elk jaar.
Deze daling is het resultaat van de keuze van de regering om te werken met de gemiddelde NEDC-CO2-uitstootwaarden, die gematigder zijn dan de WLTP-waarden.
Door de recente stijging van het aantal ingeschreven zuinige wagens is deze waarde echter sterk gedaald.
De vorige berekeningsmethode was dus gebaseerd op een niet-representatief deel van het wagenpark. De referentiecomponent van de emissies moest dus worden herzien.
Alle wagens worden in aanmerking genomen
Om een correcte en representatieve berekening van de referentie-CO2-uitstoot te garanderen, houdt de nieuwe methode voortaan rekening met het hele wagenpark. Vanaf inkomstenjaar 2024 wordt rekening gehouden met de volgende waarden:
- De NEDC-waarde voor voertuigen waarvan de NEDC-emissie gekend is
- De WLTP-waarde voor voertuigen waarvan de WLTP-emissie gekend is, wanneer de NEDC-emissie niet gekend is
- De 0-emissie voor elektrische voertuigen
Uiteraard doet deze beslissing op geen enkele manier afbreuk aan de doelstelling van de hervorming, namelijk een groener wagenpark
Met welk CO2-uitstootgehalte moet rekening worden gehouden bij de vaststelling van het belastbaar voordeel van alle aard?
De FOD Financiën beantwoordt deze vraag in een FAQ. Daarin staat het volgende:
"In de huidige stand van de wetgeving moet bij de vaststelling van het belastbaar voordeel van alle aard rekening worden gehouden met het CO2-uitstootgehalte van het voertuig zoals dat beschikbaar is bij de DIV.
De wettekst verduidelijkt evenwel niet of het daarbij moet gaan om de NEDC-waarde dan wel om de WLTP-waarde. Daarom zal bij de vaststelling van het belastbaar voordeel van alle aard rekening moeten worden gehouden met:
- de NEDC 1.0 CO2-waarde wanneer het voertuig enkel een NEDC-waarde heeft,
- de WLTP CO2-waarde wanneer het voertuig enkel een WLTP-waarde heeft,
- de NEDC 2.0 CO2-waarde of de WLTP- CO2-waarde (vrije keuze) wanneer het voertuig zowel een NEDC 2.0-waarde als een WLTP-waarde heeft.
Voormeld standpunt is van toepassing totdat, in voorkomend geval, nieuwe wetsbepalingen daaromtrent in werking zouden treden."
In principe stemt de NEDC-waarde overeen met de waarde vermeld in punt 49.1 van het gelijkvormigheidsattest en de WLTP-waarde met de waarde vermeld in punt 49.4 van dit certificaat (‘gewogen, gecombineerde’ CO2-waarde voor elektrisch oplaadbare voertuigen, ‘gecombineerde’ CO2-waarde voor andere aandrijvingen). Het zijn deze twee waarden (NEDC 2.0 en WLTP) die u naar het sociaal secretariaat moet sturen voor de berekening van het voordeel van alle aard en de solidariteitsbijdrage.
Zijn er geen gegevens over een bepaalde wagen beschikbaar, dan worden volgende gelijkstellingen gehanteerd:
- Voor een wagen met een benzine-, lpg- of aardgasmotor is de hoeveelheid uitgestoten CO2 gelijk aan die van een wagen die 205 gr/km uitstoot
- Voor een wagen met een dieselmotor bedraagt de hoeveelheid uitgestoten CO2 195 gr/km
De referentie-uitstoot [5] voor dieselwagens is in 2025 gelijk aan 59 g/km. Voor benzinewagens of wagens met een LPG- of aardgasmotor is dit 71 g/km in 2025.
Het CO2-basispercentage is gelijk aan 5,5%. Dit wordt evenwel aangepast indien de CO2-uitstoot van de wagen hoger of lager ligt dan de referentie-uitstoot: verhoging of verlaging met 0,1% per gram CO2 (met een minimum van 4% [6] en een maximum van 18%).
Voor full hybrides wordt het voordeel van alle aard ook berekend op basis van de cataloguswaarde van het voertuig en de CO2-uitstoot. Er wordt rekening gehouden met de theoretische uitstoot van de verbrandingsmotor. Aangezien deze zeer laag is, zal in de praktijk (net zoals bij elektrische wagens- zie verder)) rekening worden gehouden met het minimumpercentage van 4%.
Voor valse hybrides die zijn aangekocht/ gehuurd of geleased vanaf 1 januari 2018 moet voor de berekening van het voordeel van alle aard vanaf 1 januari 2020 rekening worden gehouden met de CO2- uitstoot van het overeenstemmend voertuig dat op brandstof rijdt. Is er geen overeenstemmend voertuig, dan moet de CO2- uitstoot met 2,5 worden vermenigvuldigd.
Zelf de CO2-uitstoot bepalen
Je vindt de precieze CO2-uitstootwaarde voor elk voertuigtype op de website van de FOD Volksgezondheid.
Een hoger voordeel alle aard in 2025?
Hybride voertuigen worden momenteel nog niet ten volle benut, “met name omdat zij niet zo vaak worden opgeladen en volledig elektrisch worden gebruikt als verondersteld”. Dat blijkt uit een verslag van de Europese Commissie over de gemiddelde kloof tussen waarden in reële omstandigheden en WLTP-waarden voor CO2-uitstoot en brandstofverbruik.
Daarom zal Europa de CO2-uitstootnormen van plug-in hybrides vanaf 2025 wellicht aanzienlijk verhogen. Als gevolg van deze verhoging is het waarschijnlijk dat veel plug-in hybrides 50 gram CO2/km zullen overschrijden en daarom als “valse hybrides” zullen worden beschouwd.
Dit zal ongetwijfeld invloed hebben op het voordeel alle aard (VAA) dat voortvloeit uit de terbeschikkingstelling van het voertuig voor privégebruik, aangezien het VAA van een valse hybride veel hoger is dan die van een “full hybride”.
Minimumbedrag
Het bekomen voordeel van alle aard mag nooit lager liggen dan 820 euro per jaar (dit is het basisbedrag, dat elk jaar geïndexeerd wordt). Voor inkomstenjaar 2025, aanslagjaar 2026, is dit bedrag gelijk aan 1.650 euro per jaar.
Voorbeeld
Een bediende heeft een bedrijfswagen (diesel) met een CO2-uitstoot van 115 gram per kilometer. De cataloguswaarde van de auto is 28.600 euro. Het voordeel van alle aard zal op basis van bovenvermelde formule dan 226,76 euro per maand bedragen (28.600 euro × 6/7 × [ 5,5 + (( 115 - 59 ) × 0,1) ] / 100 /12)
[1] Artikel 65 van het WIB 92.
[2] Artikel 4 § 3 van het wetboek van de met inkomstenbelastingen gelijkgestelde belastingen.
[3] Artikel 36, §2, al. 2 van het WIB 92.
[4] FAQ nr. 19 van 2 oktober 2012.
[5] Deze referentie-uitstoot wordt jaarlijks bij koninklijk besluit vastgesteld.
[6] Dit minimum zal steeds van toepassing zijn op voertuigen met een uitstoot van 0 gram CO2 per kilometer, zoals elektrische wagens en wagens die op waterstof rijden.