Zo voer je het wisselend weekregime in

Binnenkort kunnen jouw werknemers vragen om de ene week meer uren te werken en de andere minder. Dat kan bijvoorbeeld handig zijn bij co-ouderschap. Niemand is echter verplicht om op die mogelijkheid in te gaan. Stem je in met de aanvraag, kan dit voor maximaal zes maanden. Die zes maanden kunnen wel steeds opnieuw verlengd worden.

13 oktober 2022

Update 10 november 2022: deze wet werd op 10 november in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Deze maatregel treedt op zondag 20 november 2022 in werking.

Overweeg je een wisselend weekregime voor je voltijdse werknemers in te voeren? Volg dan de vijf stappen hieronder.

1. Wil je het wisselend weekregime invoeren of niet?

De wet over de arbeidsdeal bepaalt dat een werkgever de mogelijkheid kan aanbieden om werknemers in een wisselend weekregime te laten werken. Als werkgever beslis je zelf of je die regeling in jouw onderneming invoert of niet. Een werknemer kan dit dus niet eisen zonder dat jij akkoord bent.

Anderzijds kan je jouw werknemers niet verplichten om in een wisselend weekregime te werken. Of werknemers al dan niet in dit systeem instappen, is hun eigen keuze.

2. Voer het wisselend weekregime officieel in

Wat is een wisselend weekregime?

Bij het wisselend weekregime kunnen jouw werknemers in een cyclus van twee opeenvolgende weken de ene week meer dan de normale wekelijkse arbeidsduur werken en de week erna minder. Zo kunnen ze bijvoorbeeld de ene week meer uren met de kinderen doorbrengen.

De cyclus kan over vier weken gespreid worden:

In het derde kwartaal van het jaar (dit zijn de maanden juli, augustus en september).
Als jouw werknemer met een onvoorziene gebeurtenis wordt geconfronteerd. De werknemer moet die onvoorziene omstandigheden schriftelijk meedelen. Er moet dan een overeenkomst afgesloten worden met de werknemer waarin de cyclus en de duur ervan opgenomen wordt.

Let op: de wet bepaalt dat een week een periode van zeven opeenvolgende dagen is. Het moet dus niet noodzakelijk om de periode van maandag tot zondag te gaan.

Wijzig het arbeidsreglement

Als je het wisselend weekregime wil invoeren, moet je jouw arbeidsreglement wijzigen. Je moet minstens de volgende bepalingen in het arbeidsreglement opnemen:

De gemiddelde wekelijkse arbeidsduur die moet worden nageleefd binnen de cyclus
De dagen van de week waarop arbeidsprestaties kunnen worden vastgesteld
Het dagelijks tijdvak waarbinnen arbeidsprestaties kunnen worden vastgesteld
De minimale en maximale dagelijkse arbeidsduur, zonder dat de dagelijkse arbeidsduur negen uren mag overschrijden
De minimale en maximale wekelijkse arbeidsduur, zonder dat de arbeidsduur per week 45 uren mag overschrijden

Volg de procedure voor de wijziging van het arbeidsreglement.

3. Verwerk de aanvraag van de werknemer

Eenmaal ingevoerd, kunnen jouw werknemers vrijwillig instappen in het wisselend weekregime. Een werknemer moet jou daar schriftelijk om verzoeken.

De werknemer kan dat verzoek indienen voor een periode van maximaal 6 maanden. Die periode kan altijd, voor maximaal 6 maanden per aanvraag, verlengd worden. Als werkgever heb je dan twee opties:

Ofwel aanvaard je het verzoek van je werknemer
Ofwel weiger je het verzoek

In dat laatste geval moet je binnen de maand na de aanvraag motiveren waarom je het verzoek weigert.

4. Sluit een overeenkomst af met de werknemer

Als je beslist hebt om de aanvraag van je werknemer te aanvaarden, moeten jullie daarover nog een overeenkomst afsluiten.

In die overeenkomst moet je de volgende informatie opnemen:

De opeenvolging van de dagelijkse werkroosters in een vaste volgorde
Het tijdstip van de start van de cyclus
De begin- en einddatum van de periode waarin het wisselend weekregime wordt toegepast
De vermelding dat jouw werknemer het recht heeft het wisselend weekregime vroegtijdig stop te zetten. De werknemer kan dan opnieuw overstappen naar de oorspronkelijke arbeidsregeling. Jouw werknemer moet jou dan wel minstens twee weken vóór de start van een nieuwe cyclus informeren.

Je sluit de overeenkomst ten laatste af op het moment waarop jouw werknemer in het systeem stapt.

Securex biedt jou binnenkort een model van overeenkomst aan.

5. Bewaar de aanvraag en de overeenkomst correct

Als werkgever moet je de aanvraag die jouw werknemer indient bewaren. Tijdens de duurtijd die je werknemer in de aanvraag vermeldt, moet je de aanvraag bewaren op dezelfde plaats waar het arbeidsreglement kan worden geraadpleegd. Na het verstrijken van die duurtijd, moet je de aanvraag nog vijf jaar bewaren.

Deze regels zijn ook van toepassing voor het bewaren van de overeenkomst die je met je werknemer afsluit.

Maak je een specifieke overeenkomst op omdat jouw werknemer omwille van onvoorziene omstandigheden in een cyclus van vier weken wil werken? Dan moet je die overeenkomst bewaren tot één jaar na het einde van de overeenkomst.

Bescherming van de werknemer en overuren

Naast de vijf stappen om het wisselend weekregime in te voeren, voorziet de wet ook nog twee bijkomende arbeidsrechtelijke bepalingen.

Bescherming tegen ontslag en nadelige behandeling

Werknemers die een aanvraag indienen om in een wisselend weekregime te werken, zijn beschermd tegen ontslag en nadelige behandeling . Je mag die werknemers bijgevolg niet ontslaan of nadelig behandelen (een promotie weigeren, bijvoorbeeld) omwille van die aanvraag.

Het is aan jou om aan te tonen dat het ontslag of de nadelige behandeling losstaat van het verzoek.

Overuren

Een werknemer die in een wisselend weekregime werkt, mag enkel in de volgende gevallen de dag- en weekgrenzen die voor deze regeling in het arbeidsreglement zijn opgenomen, overschrijden:

Buitengewone vermeerdering van werk.
Arbeid om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval.
Dringende arbeid aan machines of materieel. En dit voor zover de uitvoering ervan buiten de arbeidsuren onontbeerlijk is om een ernstige belemmering van de normale werking van het bedrijf te voorkomen.
Arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt vereist met het voorafgaande akkoord van de vakbondsafvaardiging. Als dat niet mogelijk is, moet dit achteraf worden meegedeeld. De inspectie moet hierover ook geïnformeerd worden.
Arbeid om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval bij prestaties voor een derde.
Dringende arbeid aan machines of materieel bij prestaties voor een derde.
Vrijwillige overuren. Die kunnen enkel gepresteerd worden in de week van de cyclus waarin de werknemer meer uren presteert dan de normale wekelijkse arbeidsduur.

Voorbeeld:

Filip werkt in week 1 45 uur werkt en in week 2 35 uur. Hij zal enkel in week 1 vrijwillige overuren kunnen presteren.

Wanneer treden deze bepalingen in werking?

De nieuwe regels over het wisselend weekregime treden 10 dagen na de publicatie van de wet in het Belgisch Staatsblad in werking. Deze wet is momenteel nog niet gepubliceerd.