Verzoening
Als er dan toch een conflict zou uitbreken, moet men eerst alle verzoeningsmogelijkheden uitputten vooraleer men tot enige actie mag overgaan. Bovendien werd in bepaalde sectoren een “charter van sociale stabiliteit” overeengekomen dat de toepasselijke sectorale regels bundelt. Dit is bijvoorbeeld het geval in het paritair comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw (PC nr. 111).
Stakingsaanzegging
Als de verzoening mislukt, moeten de acties en stakingen het voorwerp vormen van een aanzegging via een aangetekende brief gericht aan de voorzitter van het paritair (sub)comité of aan de werkgever/werkgevers die bij het conflict betrokken is/zijn. Vervolgens moet er een aanzeggingsperiode nageleefd worden vooraleer men effectief gaat staken (bijvoorbeeld een week of 14 dagen). Zowel de wijze als de termijn van de kennisgeving zijn meestal formeel vastgelegd in een cao of in het huishoudelijk reglement van het paritair comité.
Stakingen zonder naleving van de voorziene procedure worden doorgaans niet gesteund door de representatieve werkgevers- of vakbondsorganisaties. Bovendien hangt de toekenning van een vakbondspremie vaak af van het bewaren van de sociale vrede in de onderneming of de sector.
Gentlemen’s agreement
In 2002 werd een gentlemen’s agreement (Protocol betreffende de regeling van collectieve conflicten van 18 februari 2002) gesloten tussen de sociale partners. Daarbij werd overeengekomen dat de vakbonden:
- De stakingsaanzeggingsprocedures zullen naleven (deze kunnen in de sectorale cao’s opgenomen worden)
- Geen fysiek of materieel geweld zullen gebruiken
- De werkinstrumenten van de onderneming niet zullen beschadigen
- Geen beroep op extern personeel zullen doen voor de stakingspiketten
De werkgevers hebben zich van hun kant ertoe verbonden om:
- De meerwaarde van het overleg te beklemtonen
- Rechtvaardigheid, billijkheid en verzoening als sleutelelementen voor de goede sociale verhoudingen in de onderneming te beschouwen
- Geen juridische procedure in te zetten zolang niet alle overlegmiddelen uitgeput zijn
Dat akkoord is echter juridisch gezien niet bindend.