Mededeling aan de werknemers
Het correct opgestelde en in werking getreden arbeidsreglement heeft slechts bindende kracht ten aanzien van elke werknemer indien de werkgever de drie volgende formaliteiten naleeft:
1. Een kopie bijhouden op de plaats van tewerkstelling
De werkgever moet op elke plaats waar hij personeel tewerkstelt, een kopie van het arbeidsreglement bijhouden.
In het geval van een vaste plaats van tewerkstelling levert dit geen probleem op. De kopie moet bewaard worden op die plaats van tewerkstelling.
Wanneer de werknemers daarentegen op verschillende arbeidsplaatsen worden tewerkgesteld (bv. werven in de bouw- en elektriciteitssector), laat de wet ruimte voor een brede interpretatie door de inspectiediensten. Hetzelfde geldt wanneer deze werknemers geregeld of zelfs constant op de baan zijn (bijvoorbeeld taxi- of vrachtwagenchauffeurs).
Neem het voorbeeld van iemand die deeltijds pizza's bezorgt met de bromfiets. De leveringen gebeuren in een straal van 3 km rond de plaats waar de pizza's worden bereid. In dit geval zegt de wet niets over het criterium dat moet worden gehanteerd om de plaats van tewerkstelling te bepalen. Daarom delen wij de mening van de FOD Werkgelegenheid, die stelt dat moet worden bepaald hoe sterk de band van de werknemer met de bedrijfszetel is.
Voor de pizzabezorger is die band vrijwel permanent, omdat hij geregeld de lokalen van de onderneming betreedt en de leveringen binnen een zeer kleine straal gebeuren (ook al lijkt de afstand geen relevant criterium te zijn). De bromfiets is in de eerste plaats een werkmiddel. De kopie mag dus op de bedrijfszetel worden bewaard.
Een chauffeur die stookolie levert, is bijna permanent op de baan. Hier is de band veel beperkter en zou de kopie in de cabine van de vrachtauto moeten worden bewaard. Die is immers veeleer als een plaats van tewerkstelling te beschouwen dan als een werkmiddel.
2. Een bericht aanplakken
Daarnaast moet de werkgever op een zichtbare en toegankelijke plaats een bericht aanplakken met opgave van de plaats waar het arbeidsreglement geraadpleegd kan worden. Elke werknemer moet immers op elk ogenblik en zonder tussenpersoon op een gemakkelijk toegankelijke plaats inzage van het definitieve reglement en van de wijzigingen eraan kunnen nemen.
3. Aan elke werknemer een kopie bezorgen
Tenslotte moet de werkgever aan elke werknemer een kopie van het arbeidsreglement en van elke aan dit reglement aangebrachte wijziging overmaken.
Gebeurt dit niet, dan is de werknemer niet gebonden door de bepalingen van het arbeidsreglement, ook al ligt er een kopie van het betreffende reglement ter beschikking op de arbeidsplaats.
Gezien het grote belang van deze formaliteit en om elk bewijsprobleem achteraf te vermijden, wordt aan de werkgever sterk aanbevolen de werknemer een ontvangstbewijs van het arbeidsreglement en van zijn wijzigingen te laten ondertekenen.
Opmerking: het is aangewezen de werknemer een papieren versie van het arbeidsreglement of de latere wijzigingen eraan te bezorgen, zelfs indien het reglement eveneens op elektronische wijze toegankelijk is. De FOD meent immers dat een elektronische versie niet voldoende garantie biedt, daar deze door de werknemer gewijzigd zou kunnen worden, en dus eventueel niet meer met het origineel zou overeenstemmen.
Mededeling aan het Toezicht op de sociale wetten
Binnen acht dagen na de inwerkingtreding van het reglement en van de wijzigingen eraan, moet de werkgever een kopie ervan aan de sociaal inspecteur – directiehoofd van de regionale directie van het Toezicht op de sociale wetten van het ambtsgebied waarin de maatschappelijke zetel (indien de werkgever een rechtspersoon is) of de vestiging (indien de werkgever een natuurlijke persoon is) gelegen is overmaken.
Deze regionale directie zal bevestigen dat zij de doorgestuurde documenten heeft ontvangen en zal desgevallend het arbeidsreglement registreren en er een volgnummer aan geven.
Belangrijke opmerking voor de ondernemingen met meerdere exploitatiezetels
Om de sociaal inspecteurs die bevoegd zijn voor een exploitatiezetel gelegen buiten het ambtsgebied van de regionale directie waarin de maatschappelijke zetel of de vestiging gelegen is te informeren, raadt het Toezicht op de sociale wetten aan om ook een kopie van de definitieve versie van het arbeidsreglement (de versie die verstuurd werd naar de voor de maatschappelijke zetel of vestiging bevoegde regionale directie en die door deze directie geregistreerd werd) te sturen naar de voor de betrokken exploitatiezetel bevoegde regionale directie.
Mededeling online
Het arbeidsreglement moet online neergelegd worden via www.arbeidsreglement.belgie.be.
De toegang gebeurt met de elektronische identiteitskaart (eID) of via Itsme. De werkgever kan zijn arbeidsreglement (of de wijziging ervan) en de bijlagen elektronisch opladen in pdf-formaat.
De website geeft het Toezicht op de sociale wetten ook de mogelijkheid om een verzoeningsprocedure op te starten wanneer er een meningsverschil is bij de procedure voor opstelling of wijziging van het arbeidsreglement.
De documenten die elektronisch worden opgeladen, worden onmiddellijk en automatisch doorgestuurd naar de interne toepassingen van de administratie. Werkgevers krijgen dus sneller dan vroeger een ontvangstbewijs met de vermelding dat zij hebben voldaan aan hun verplichting om een kopie van hun arbeidsreglement of de wijziging ervan mee te delen.
Een papieren neerlegging is enkel nog mogelijk indien de mededeling online wegens technische problemen niet mogelijk is.
Overhandiging van een kopie aan de voorzitter van het paritair comité
Binnen dezelfde termijn maakt de werkgever een kopie van het arbeidsreglement en van de wijzigingen eraan over aan de voorzitter van het paritair comité waaronder hij ressorteert wanneer de onderneming geen vakbondsafvaardiging heeft en een beroep doet op de flexibele arbeidsduur en de referteperiode voor de arbeidsduur op een jaar brengt.