Tijdskrediet landingsbanen: recht op uitkeringen vanaf 55 jaar

Onder bepaalde voorwaarden kunnen werknemers vanaf 55 jaar al (in plaats van 60 jaar) uitkeringen genieten in het kader van het tijdskrediet eindeloopbaan. De sociale partners hebben deze mogelijkheid nu verlengd voor de periode van 1 juli 2023 tot en met 30 juni 2025.

7 juni 2023

Waarover gaat het?

Op 30 mei 2023 sloot de Nationale Arbeidsraad een kader-cao, cao nr. 170, af om de leeftijd voor de uitkeringen bij tijdskrediet eindeloopbaan te verlagen. Werknemers die aan bepaalde voorwaarden voldoen, hebben vanaf 55 jaar recht op uitkeringen als ze 1/2 of 1/5 tijdskrediet eindeloopbaan nemen.

Deze regels gelden voor het tijdskrediet eindeloopbaan dat van 1 juli 2023 tot en met 30 juni 2025 ingaat.

Aangezien het om een kader-cao gaat, moet er een bijkomende cao worden gesloten op het niveau van de sector om de leeftijdsgrens voor de uitkeringen op 55 jaar te bepalen. Ondernemingen in moeilijkheden of herstructurering moeten een ondernemings-cao afsluiten om de leeftijd op 55 vast te leggen.

Ondernemingen die deel uitmaken van inactieve of niet opgerichte paritaire comités (PC’s) kunnen ook de leeftijd voor de uitkeringen verlagen. Zij moeten dan een ondernemings-cao of toetredingsakte afsluiten. Eventueel kunnen ze ook het arbeidsreglement wijzigen om de leeftijd te verlagen.

Algemeen stelsel en afwijkingen

Sinds 2015 werd de leeftijd om aanspraak te kunnen maken op uitkeringen voor een tijdskrediet eindeloopbaan van 55 jaar tot 60 jaar opgetrokken.

Werknemers met een lange loopbaan of een zwaar beroep of werknemers uit ondernemingen in moeilijkheden of herstructurering kunnen toch nog vroeger uitkeringen genieten.

In de NAR moeten de sociale partners daarvoor wel en kader-cao afsluiten.

Er werd nu een cao afgesloten voor de periode van 1 juli 2023 en 30 juni 2025.

Kader-cao voor 2 groepen van werknemers

Cao nr. 170 schept een interprofessioneel kader voor twee groepen van werknemers:

Werknemers met een eindeloopbaantijdskrediet na een lange loopbaan of een zwaar beroep
Werknemers met een eindeloopbaantijdskrediet in een onderneming in moeilijkheden of in herstructurering

Deze cao werd voor een bepaalde duur, van 1 juli 2023 tot 30 juni 2025, gesloten. Ze kan nadien worden aangepast of verlengd.

Opgelet: ze zijn enkel van toepassing op het eindeloopbaantijdskrediet dat tijdens hun geldigheidsduur ingaat of wordt verlengd (dus van 1 juli 2023 tot 30 juni 2025).

Lange loopbanen en zware beroepen

De leeftijd die is vereist om een eindeloopbaantijdskrediet met onderbrekingsuitkeringen op te nemen kan van 1 juli 2023 tot 30 juni 2025 op 55 jaar worden bepaald, als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

Er wordt op het niveau van de sector een cao gesloten die bij koninklijk besluit algemeen verbindend wordt verklaard. Die cao moet bovendien uitdrukkelijk verwijzen naar de kader-cao nr. 170. Ondernemingen die deel uitmaken van inactieve of niet opgerichte PC’s kunnen ook de leeftijd voor de uitkeringen verlagen. Zij moeten dan:
- Een ondernemings-cao afsluiten of
- Een toetredingsakte afsluiten of
- Het arbeidsreglement wijzigen

En de werknemer moet op het tijdstip van de schriftelijke kennisgeving aan zijn werkgever voldoen aan de voorwaarden voor de toepassing van het afwijkend stelsel:
- Een beroepsloopbaan van 35 jaar als werknemer bewijzen
- OF tewerkgesteld geweest zijn:
  - gedurende ten minste 5 jaar, gerekend van datum tot datum, in een zwaar beroep. Die periode van 5 jaar moet liggen in de laatste 10 kalenderjaren, van datum tot datum berekend
  - OF gedurende ten minste 7 jaar, gerekend van datum tot datum, in een zwaar beroep. Die periode van 7 jaar moet liggen in de laatste 15 kalenderjaren, van datum tot datum berekend
  - OF gedurende ten minste 20 jaar in een arbeidsregeling met nachtprestaties
  - OF door een werkgever die ressorteert onder het paritair comité voor het bouwbedrijf en beschikt over een attest dat werd afgegeven door een arbeidsgeneesheer en zijn ongeschiktheid bevestigt om zijn beroepsactiviteit voort te zetten

Voor deze eerste groep van werknemers moet voor de aanvragen die ingaan vanaf 1 juli 2023 dus worden nagegaan of in de sector een cao werd gesloten in toepassing van de cao nr. 170 en of die algemeen verbindend werd verklaard. Deze verplichting geldt niet voor ondernemingen die deel uitmaken van inactieve of niet opgerichte PC’s.

Ondernemingen in moeilijkheden of in herstructurering

De leeftijdsvoorwaarde om in dat kader een eindeloopbaantijdskrediet met onderbrekingsuitkeringen op te nemen kan van 1 juli 2023 tot 30 juni 2025 op 55 jaar worden behouden voor werknemers die hun arbeidsregime verminderen met 1/5de of tot een halftijdse baan. Er moet dan wel aan bepaalde voorwaarden voldaan zijn.

Het gaat om de volgende voorwaarden:

Er wordt op het niveau van de onderneming een cao gesloten. De cao moet bovendien uitdrukkelijk verwijzen naar de kader-cao nr. 170
En het moet wel degelijk gaan om een onderneming die werd erkend als zijnde in moeilijkheden of in herstructurering, de aanvangsdatum van de vermindering van de arbeidsprestaties moet gelegen zijn in de periode van erkenning, en er moet cumulatief zijn voldaan aan de volgende voorwaarden:
- De onderneming toont aan dat haar erkenningsaanvraag kadert in een herstructureringsplan en het mogelijk maakt ontslagen te vermijden
- En de onderneming toont bij haar erkenningsaanvraag aan dat daardoor het aantal werknemers dat overgaat naar het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag vermindert
- EN de minister heeft in de erkenningsbeslissing uitdrukkelijk vermeld dat aan die voorwaarden is voldaan

Voor die tweede groep van werknemers moet voor de aanvragen die ingaan vanaf 1 januari 2021 tot 30 juni 2023 dus worden nagegaan of op het niveau van de onderneming een cao werd gesloten in toepassing van de cao nr. 170.

Geen cao

Als er op het niveau van de sector of van de onderneming geen cao werd gesloten met toepassing van de kader-cao, is een eindeloopbaantijdskrediet met onderbrekingsuitkeringen in het kader van de uitzonderingsregimes pas mogelijk vanaf de leeftijd van 60 jaar.

Een bijzondere regel is van toepassing voor ondernemingen die deel uitmaken van inactieve of niet opgerichte PC’s, en die dus geen sectorale cao’s kunnen afsluiten.

Deze ondernemingen kunnen de leeftijd voor de uitkering verlagen door toe te treden tot de cao van de NAR. Hiertoe moeten zij:

Een ondernemingscao sluiten
Een toetredingsakte opmaken (een model van toetredingsakte vind je als bijlage bij de cao nr. 170)
Of hun arbeidsreglement wijzigen (ze moeten dan de specifieke wijzigingsprocedure van het arbeidsreglement volgen)

Wat doet Securex ?

Je wil meer weten over de afwijkingen die in jouw sector werden bepaald, of over het tijdskrediet in het algemeen ? Raadpleeg onze informatie op Lex4You :

Voor de algemene uitleg over het tijdskrediet, kan je terecht onder het thema Vakantie en afwezigheid > Tijdskrediet
Voor de bijzondere regels die in jouw sector gelden, neem een kijkje onder de Paritaire comités (selecteer jouw paritair comité, en raadpleeg het trefwoord “Schorsing van de arbeidsovereenkomst > Tijdskrediet”):
- Na het interprofessioneel akkoord 2021-2022 hebben de sociale partners de risico’s op rechtsonzekerheid weggewerkt door de toepassing van de verschillende stelsels van eindeloopbaantijdskrediet te verlengen tot 30 juni 2023 (bron: cao nr. 157 van de NAR). Bijgevolg is het nog mogelijk om een tijdskrediet einde loopbaan aan te vragen indien de sector een cao heeft gesloten die tot deze datum geldig is.
- Voor de nieuwigheden vanaf 1 juli zal je uiteraard de sectorale cao’s moeten afwachten die voor de période 2023 – 2025 gesloten worden.