Nachtarbeid is arbeid die tussen 20 uur en 6 uur wordt verricht. Arbeidsregelingen met nachtprestaties is de arbeid tussen 24 uur (middernacht) en 5 uur ’s ochtends.
In principe moeten voor elke arbeidsprestatie na 20 uur de bepalingen betreffende nachtarbeid worden nageleefd. Dit betekent het volgende:
- Voor arbeidsprestaties die occasioneel worden verricht in ondernemingen die een wettelijke afwijking genieten of afwijking bij KB in het kader van overuren en die voortduren na 20 uur is het niet vereist dat de procedure voor de invoering van een arbeidsregeling met nachtprestaties wordt gevolgd;
- Prestaties die bijkomstig ‘s avonds of ’s ochtends (na 24 uur, voor 5 uur) worden verricht in ondernemingen die een wettelijke afwijking genieten [1] of een afwijking bij KB. In dat geval moet het arbeidsreglement de werkroosters bevatten die deze arbeidsprestaties ‘s avonds of vroeg in de ochtend omvatten, maar de bijzondere procedure tot invoering van een arbeidsregeling met nachtprestaties moet niet worden nageleefd.
- Voor arbeidsprestaties in ondernemingen die een wettelijke afwijking genieten of afwijking bij KB die vallen tussen 6 uur ’s morgens en 24 uur worden de bepalingen betreffende nachtarbeid toegepast maar moet er geen procedure betreffende invoering van arbeidsregelingen met nachtprestaties toegepast worden.
- Voor prestaties die gewoonlijk vanaf 5 uur ’s morgen opstarten in ondernemingen die een wettelijke afwijking genieten of een afwijking bij KB is de regeling betreffende nachtarbeid van toepassing maar moet niet de procedure van arbeidsregelingen met nachtprestaties toegepast worden.
- Ondernemingen of activiteiten die niet onder de wettelijke afwijkingen of KB vallen, mogen geen prestaties uitvoeren na 20 uur.
Bijvoorbeeld: een dagbladonderneming is open tot 22 uur. Deze onderneming valt onder de wettelijke afwijking en mag prestaties laten verrichten na 20 uur zonder dat een bijzondere procedure tot invoering moet gevolgd worden.
Bijvoorbeeld: in een theater (openbare vertoningen en vermakelijkheden, wettelijk afwijking) wordt soms tot 1 uur ’s nachts gewerkt als er voorstellingen zijn die laat uitlopen. Dit is bijkomstig want het is niet elke avond zo. Het betreffende uurrooster moet voorzien zijn in het arbeidsreglement maar er moet geen bijzondere procedure tot invoering van een arbeidsregeling met nachtprestaties gevolgd worden om deze arbeid, dit uurrooster, in te voeren.
Bijvoorbeeld: een kledingwinkel organiseert soms eens een avondopening met modeshow tot 23 uur. Dit is geen onderneming die onder de wettelijke afwijking valt. Alhoewel deze prestatie occasioneel is, is het verboden om werknemers prestaties te laten verrichten na 20 uur .
[1] Zie het punt ‘Nachtarbeid toegestaan voor specifieke activiteiten’.