Waarom kiezen voor een vennootschap?
De verschillende soorten vennootschap hebben heel uiteenlopende voordelen, afhankelijk van wat je wil doen met je onderneming.
De meeste vennootschappen vormen een aparte rechtspersoonlijkheid. In tegenstelling tot een eenmanszaak, bestaat je bedrijf dus apart.
- Sommige zijn alleen mogelijk, maar alles kan ook met partners
- Beperkte aansprakelijkheid bij de meeste vormen
- Complexere oprichting dan bij een eenmanszaak
Wil je de flexibiliteit van een eenmanszaak, maar ben je niet alleen? Dan kies je het best een vorm van maatschap.
- Gemakkelijk op te richten
- Flexibel te besturen
- Persoonlijke aansprakelijkheid
Aan een vennootschap kleven dus verschillende voor- en nadelen. Voordat we de vennootschapsvormen in detail bespreken, kijken we eerst eens in het algemeen wat de voor- en nadelen zijn.
Voordelen | Nadelen |
Beperkte aansprakelijkheid, behalve bij de maatschap | Complexere opstartprocedures dan een eenmanszaak |
| Interessant fiscaal statuut | Boekhoudkundige en administratieve verplichtingen |
| Samen met partners en mede-investeerders ondernemen | Formele procedures voor veel bedrijfsbeslissingen (bv. in aandeelhoudersvergadering) |
| Minder persoonlijke financiële risico’s |
6 soorten vennootschap
In België kan je nu kiezen uit 6 verschillende soorten vennootschap. Die verschillen op heel wat vlakken, waarvan het voornaamste verschil de aansprakelijkheid is.
Vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid:
1. Besloten vennootschap (bv): de meest voorkomende vennootschapsvorm voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s).
2. Naamloze vennootschap (nv): deze vorm komt het meest voor bij grote ondernemingen. Hiermee kan je ook naar de beurs.
3. Coöperatieve vennootschap (cv): niet gericht op winst, maar op een gemeenschappelijk doel van de deelnemende coöperanten.
Vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid:
4. Maatschap: samenwerking tussen verschillende ondernemers zonder rechtspersoonlijkheid
5. Vennootschap onder firma (vof): een soort maatschap mét rechtspersoonlijkheid
6. Commanditaire vennootschap (commV): een soort maatschap met rechtspersoonlijkheid en een stille vennoot die enkel geld investeert
Welke vorm jij kiest, hangt af van je doelstellingen en verwachtingen. Enkele sleutelvragen die je jezelf hiervoor kunt stellen:
Besloten vennootschap (bv)
De bv – vroegere bvba – is de meest voorkomende vennootschapsvorm voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s). Veel ondernemers kiezen deze vorm vanwege zijn transparante statuten, die je kan aanvullen met opties voor bijkomende flexibiliteit.
Je kan ook alleen een bv oprichten en is er geen minimumkapitaal vereist. Je hebt wel genoeg aanvangsvermogen, een financieel plan en een notariële akte nodig.
Daarnaast heeft de besloten vennootschap een vrije aandeelhoudersstructuur, waardoor je, als je dat wil, ook anderen in je zaak betrekt.
De naam ‘besloten vennootschap' verwijst naar het feit dat je minder mogelijkheden hebt om aandelen over te dragen. En al zit het niet meer in de naam, via een bv draag je nog altijd beperkte aansprakelijkheid en ben je beter beschermd tegen potentiële schuldeisers.
Naamloze vennootschap (nv)
De nv of naamloze vennootschap is de natuurlijke rechtsvorm voor grote ondernemingen. Zie je het groots voor je onderneming? Met een nv kan je later ook naar de beurs.
De kapitaalinbreng werkt alleen wel net anders dan bij een bv. Een nv is erop gericht om veel kapitaal van investeerders bij elkaar te brengen. De aandelen zijn vrij overdraagbaar - bijvoorbeeld door anonieme geldschieters. Anoniem, want de vennoten blijven buiten beeld en aansprakelijkheid blijft beperkt tot hun inbreng.
Ook heeft een nv slechts één aandeelhouder of vennoot. In elk geval moet je een hoog startkapitaal van minimaal € 61.500 euro kunnen voorzien.
Wil je een nv oprichten? Houd dan zeker rekening met de volgende vereiste zaken:
- Een financieel plan
- Een notariële akte bij oprichting
- Een aandelenregister
- Een raad van bestuur met minstens 3 bestuurders (of een duaal bestuur)
- Een dubbele boekhouding
- En meer...
Zoals je ziet, is de naamloze vennootschap dus een minder flexibele vorm. De naamloze vennootschap is er dan ook voor wie meteen hoog mikt en op veel kapitaal rekent.
Coöperatieve vennootschap (cv)
Zoals de naam al weggeeft, is deze vorm een sociale onderneming. Een cv is niet gericht op winst, maar op een gemeenschappelijk doel van de deelnemende coöperanten. Denk maar aan een cv voor een groepsaankoop van energie.
Met een cv werken vennoten samen en beperken ze toch de aansprakelijkheid tot hun eigen inbreng. In- en uitstappen kan eenvoudig, en een sociale onderneming krijgt bepaalde voordelen van de overheid (zoals fiscale gunstmaatregelen).
Concreet:
- Er zijn 3 oprichters
- Iedere coöperant draagt financieel bij, maar dat inlegbedrag mag symbolisch laag zijn
- Geen minimumkapitaal vereist
- Zoals bij een bv moet een financieel plan aantonen dat je voldoende aanvangsvermogen hebt om de eerste twee jaar te overbruggen
- Aandelen zijn op naam en vrij overdraagbaar, een aandelenregister is verplicht
- Je hebt ook een notariële akte nodig bij de oprichting
Pak je het goed aan, kan de keuze voor een coöperatieve vennootschap een erg leerrijke beslissing zijn.
Maatschap
Minstens 2 personen of vennoten richten een maatschap op en doen een inbreng (financieel of in een andere vorm) om samen hun vermogen te doen groeien. De maatschap is vergelijkbaar met de eenmanszaak, maar die kan je wel met een of meerdere partners oprichten.
De maatschap is het buitenbeentje onder de vennootschapsvormen. Het is namelijk de enige vorm die geen rechtspersoonlijkheid heeft. Dat betekent dat een maatschap geen bezittingen of schulden kan hebben en niet voor de rechter kan verschijnen.
De voordelen:
- Gemakkelijk op te richten en te ontbinden
- Een onderhandse overeenkomst (maatschapscontract) volstaat
- De winstverdeling bepaal je zelf
Mogelijke nadelen:
- Er is onbeperkte en hoofdelijke aansprakelijkheid, dus als vennoot ben je minder beschermd
- Aandelen draag je niet zomaar over, het akkoord van de andere aandeelhouders is nodig
Vennootschap onder firma (vof)
De vennootschap onder firma of vof is een eenvoudige vennootschapsvorm die om weinig administratieve formaliteiten vraagt en evenmin startkapitaal vereist.
- Je hebt geen startkapitaal nodig
- Je richt een vof op met minstens 2 personen.
- Aandelen draag je relatief eenvoudig over, maar enkel wanneer alle vennoten daarvoor hun goedkeuring geven.
Een belangrijk aandachtspunt bij de vof: alle vennoten zijn voor elkaar aansprakelijk met hun privévermogen. Dat betekent dat slecht bestuur door een medevennoot kan betekenen dat de fiscus bij jou komt aankloppen.
Commanditaire vennootschap (commV)
De commanditaire vennootschap of commV (vroeger: gewone commanditaire vennootschap) is op zijn beurt dan weer een maatschap waarbij vennoten startkapitaal kunnen aanbrengen, terwijl je zelf als ondernemer de controle behoudt over je onderneming.
In dit geval ben je als zaakvoerder de beherende vennoot, terwijl de andere vennoten zogenaamde stille vennoten of commanditaire vennoten zijn. Ze hebben geen inspraak in je bedrijfsvoering, maar dragen wel financieel bij.
